Πρακτικοί κανόνες για τον υπολογισμό μεγέθους ποδηλάτου

Πριν την αγορά καινούργιου ποδηλάτου, το πρώτο πράγμα που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η επιλογή του σωστού μεγέθους έτσι ώστε η βόλτα με αυτό να είναι άνετη, αποδοτική και με περιορισμό των καταπονήσεων του σώματός μας. Προκειμένου να επιλέξουμε το μέγεθος που θα είναι ταιριαστό στο σωματότυπό μας προτείνονται τα παρακάτω βήματα:

Επιλογή μεγέθους ποδηλάτου

Μέτρηση ύψους καβάλου (inseam)

Για να μετρήσουμε το ύψος του καβάλου θα πρέπει, αφού αφαιρέσουμε τα παπούτσια, να σταθούμε σε στάση προσοχής με ελαφρώς ανοιχτά τα πόδια (20 cm περίπου) και με τη πλάτη στραμμένη σε ένα τοίχο. Στη συνέχεια να τοποθετήσουμε μια επίπεδη επιφάνεια (π.χ. βιβλίο) όπως φαίνεται στη διπλανή εικόνα, προσέχοντας το πάνω μέρος της επιφάνειας να είναι σε οριζόντια και στην πλέον απομακρυσμένη με το πάτωμα θέση. Η απόσταση που είναι σημειωμένη στην εικόνα με κόκκινο βέλος αποτελεί το ύψος του καβάλου.

Επιλογή Μεγέθους Σκελετού ποδηλάτου

Το μέγεθος του σκελετού του ποδηλάτου σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με το μήκος του κατακόρυφου άξονα πάνω στο οποίο στηρίζεται η σέλα. Το μήκος αυτό μπορεί να μετρηθεί με δύο τρόπους όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα:

Στη περίπτωση όπου επιλέξουμε να τον μετρήσουμε από κέντρο σε κέντρο (C - C), τότε το μήκος του κάθετου άξονα θα πρέπει να ισούται με το 65% του ύψους του καβάλου που έχουμε μετρήσει στο προηγούμενο στάδιο (= ύψος καβάλου x 0,65).

Ο πρακτικός κανόνας υπολογισμού του ύψους του ποδηλάτου είναι τα δύο μας πόδια να ακουμπούν στο έδαφος με τις μύτες των παπουτσιών όταν καθίσουμε στη σέλα του ποδηλάτου. Προκειμένου να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα μπορεί να χρειαστεί η αυξομείωση του ύψους της σέλας. Προτείνεται το μπροστινό τμήμα της σέλας να είναι ελαφρώς κεκλιμένο προς τα κάτω (1° - 2°) έτσι ώστε να αποφεύγεται το μούδιασμα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.

Το ιδανικό μήκος του οριζόντιου άξονα είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό αφού σχετίζεται με την καλύτερη στήριξη της πλάτης και του λαιμού, συνδράμει στη καλύτερη κατανομή βάρους του αναβάτη και διευκολύνει στο χειρισμό του ποδηλάτου. Για το μήκος του οριζόντιου άξονα που συνδέει τη σέλα με το τιμόνι δεν υπάρχει κάποια μαθηματική μέθοδος εξίσου ασφαλής με την μέθοδο που στηρίζεται στη μέτρηση του “inseam” για το κατακόρυφο άξονα. Για τη συγκεκριμένη επιλογή μπορούμε να στηριχτούμε στους κάτωθι εμπειρικούς κανόνες: Ενώ κάνουμε ποδήλατο και έχουμε τα χέρια μας στις χειρολαβές, θα πρέπει η οπτική μας επαφή με τον μπροστινό τροχό να διακόπτεται από το τιμόνι. Επιπρόσθετα όταν τα χέρια μας βρίσκονται στις χειρολαβές θα πρέπει οι αγκώνες μας να είναι λυγισμένοι κατά 60° - 70° και να απέχουν περίπου 5 cm από τα γόνατά μας κατά το μέγιστο ύψος που αυτά φτάνουν ενώ κάνουμε ποδήλατο.

Επίσης εμπειρικό κανόνα για τη γεωμετρία του ποδηλάτου αποτελεί η θέση του γόνατου σε σχέση με το πεντάλ, όταν τα πεντάλ είναι παράλληλα με το έδαφος και δεν ποδηλατούμε. Στη βέλτιστη περίπτωση θα πρέπει το γόνατό μας να είναι σε ευθεία με το εξωτερικό μέρος του δισκοβραχίονα του ποδηλάτου. Συνεπώς σε περίπτωση όπου η σέλα του ποδηλάτου δεν μπορεί να μετακινηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό (πίσω ή μπροστά) έτσι ώστε να επιτευχθεί η προαναφερόμενη θέση για το γόνατό μας, θα πρέπει να επιλέξουμε σκελετό με διαφορετική γωνία κλίσης του κατακόρυφου άξονα της σέλας ή να επιλέξουμε ένα διαφορετικό μέγεθος σκελετού.

Επιλογή μεγέθους τιμονιού ποδηλάτου

Τα τιμόνια των ποδηλάτων είναι διαθέσιμα σε διάφορα πλάτη. Οι πιο πολλοί ποδηλάτες επιλέγουν τιμόνια με πλάτος όσο και η απόσταση μεταξύ των δύο ώμων τους. Η απόσταση αυτή υπολογίζεται με βάση την απόσταση που απέχουν οι ενώσεις των ώμων, όπως φαίνεται στο σχετικό σχήμα. Ένα πλατύτερο τιμόνι ανοίγει το στήθος και διευκολύνει την αναπνοή και την άσκηση δύναμης σε αυτό, όμως είναι λιγότερο αεροδυναμικό. Λαμβάνοντας υπόψη τα θετικά και τα αρνητικά θα πρέπει να κάνουμε μία επιλογή που να ταιριάζει στο δικό μας ποδηλατικό ύφος.

Επιλογή μεγέθους δισκοβραχίονα

Επίσης η επιλογή μεγέθους δισκοβραχίονα εξαρτάται από τη ποδηλατικό μας ύφος. Μακρύτεροι δισκοβραχίονες μας δίνουν τη δυνατότητα να ασκήσουμε μεγαλύτερη δύναμη σε χαμηλό ρυθμό γεγονός που είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιπτώσεις ανηφορικών εδαφών. Αντιθέτως εάν συνήθως ποδηλατούμε σε υψηλούς ρυθμούς, είναι προτιμότερο να επιλέξουμε κοντύτερα μήκη. Λόγω των προαναφερομένων τα ποδήλατα τύπου mountain συνήθως είναι εξοπλισμένα με δισκοβραχίονες μακρύτερους από τα ποδήλατα δρόμων.

Επιλογή είδους ποδηλάτου

Προκειμένου να καταλήξουμε στο είδος του ποδηλάτου που μας ταιριάζει καλύτερα, θα πρέπει να αναρωτηθούμε που μας αρέσει να ποδηλατούμε (π.χ. πόλη ή βουνό), να λάβουμε υπόψη το οδηγικό μας ύφος (πχ ανάπτυξη μεγάλων ταχυτήτων ή πιο συντηρητική οδήγηση) αλλά και τις ανάγκες που θέλουμε να καλύψουμε με το ποδήλατό μας (π.χ. καθημερινή μετακίνηση στην εργασία μας, μεταφορά αναγκαίων καθημερινών αναγκών ή πραγματοποίηση εκδρομών). Οι παράγοντες αυτοί είναι καθοριστικοί έτσι ώστε να καταλήξουμε με ένα ποδήλατο που θα μας αντιπροσωπεύει. Για το λόγο αυτό στη συνέχεια παρατίθεται μία σύντομη περιγραφή των βασικότερων κατηγοριών ποδηλάτου:

Mountain

Τα mountain bikes είναι κατασκευασμένα για ποδηλασία εκτός δρόμου. Για το λόγο αυτό παρουσιάζουν αυξημένη αντοχή στις καταπονήσεις σε σχέση με τα υπόλοιπα ποδήλατα. Τα λάστιχά τους συνήθως είναι αρκετά πλατιά και έχουν εξογκώματα για καλύτερη πρόσφυση σε ανώμαλο έδαφος. Συνήθως έχουν μπροστινή ανάρτηση και ανάλογα με τα επιμέρους μοντέλα τους έχουν και οπίσθια.

Racing - Κούρσα

Τα racing ποδήλατα έχουν κατασκευαστεί έτσι ώστε να αναπτύσσουν μεγαλύτερες ταχύτητες από τα υπόλοιπα είδη ποδηλάτων. Λόγω του παραπάνω χαρακτηριστικού τους έχουν αεροδυναμική σχεδίαση, σκυφτή θέση οδήγησης και χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα μεγάλη δυσκαμψία έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες.

Πόλης

Τα ποδήλατα πόλης όπως είναι προφανές από την ονομασία τους έχουν κατασκευαστεί έτσι ώστε να ευνοούν την άνετη και πρακτική μετακίνηση εντός των πόλεων. Συνήθως έχουν λασπωτήρες, καλάθι, προστατευτικό αλυσίδας και προειδοποιητικό φωτισμό. Αρκετά μοντέλα είναι αναδιπλούμενα έτσι ώστε να διευκολύνουν τον αναβάτη κατά τη μεταφορά τους, ιδιαίτερα με τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς.

Trekking

Τα trekking bikes αποτελούν υβριδικό είδος ποδηλάτων και στοχεύουν στο να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ των ποδηλάτων πόλης και mountain. Η γεωμετρία τους προέρχεται από τα ποδήλατα mountain όμως ο οριζόντιος άξονας τους είναι πιο κοντός έτσι ώστε ο αναβάτης να έχει πιο όρθια στάση οδήγησης και κατ’ επέκταση να απολαμβάνει μία πιο ξεκούραστη οδηγική εμπειρία. Αρκετά μοντέλα trekking έχουν χώρο για μεταφορά πραγμάτων ή την υποδομή για να δεχθούν την τοποθέτηση καλαθιού, προστατευτικό αλυσίδας και προειδοποιητικό φωτισμό. Διαφέρουν σε σχέση με τα ποδήλατα πόλης ως προς το σύστημα ταχυτήτων τους. Τα ποδήλατα πόλης έχουν 3, 7 ή 8 ταχύτητες (σε σπάνιες περιπτώσεις) ενώ τα trekking ποδήλατα έχουν 21 ταχύτητες κατ΄ελάχιστο. Είναι βαρύτερα από τα ποδήλατα πόλης ενώ είναι κατάλληλα για πατημένο χωμάτινο δρόμο.

BMX

Ο όρος ΒΜΧ χρησιμοποιείται για να περιγράψει ποδήλατα κατάλληλα για αγώνες ταχύτητας ανώμαλου δρόμου σε χωμάτινες πίστες και επίδειξης σε ασφάλτινους δρόμους, πάρκα και πλατείες. Τα BMX ποδήλατα που προορίζονται για αγώνες ταχύτητας είναι κατασκευασμένα από ελαφρύτερα υλικά όπως το τιτάνιο και το αλουμίνιο. Είναι συνήθως μικρότερα από τα υπόλοιπα και δεν έχουν αξιοσημείωτες αντοχές σε υπερβολικά άλματα. Τα ΒΜΧ ποδήλατα που προορίζονται για αγώνες επίδειξης είναι κατασκευασμένα συνήθως από υλικά που τους εξασφαλίζουν μεγαλύτερη αντοχή όπως το ατσάλι.

coloradocyclist.com volaerecumbents.com